Rola jednostki i mas ludowych w dziejach

W historii ludzkości, w historii narodów miały miejsce najścia barbarzyńców pod dowództwem Atylli, Dżyngiz-Chana, Tamerlana, Batyja. Ogromne tatarsko – mongolskie hordy niszczyły wszystkie kulturalne, nagromadzone w ciągu wieków bogactwa. Pod naporem ciemnych sił ginęły armie podbitych krajów, ginęli wodzowie, ale naród zostawał. I naród swoją pracą znów użyźniał ziemię, odbudowywał miasta i wsie, na nowo wzbogacał skarbiec kultury…

Zastanówmy się nad zagadnieniem, czy historia, naród, klasy stwarzają bohaterów, wysuwają wybitnych działaczy, czy też,odwrotnie, bohaterowie tworzą historię i naród.

Historia świata starożytnego, nowożytna historia i czasy współczesne wskazują, że wszystkie naprawdę wielkie wydarzenia, ruchy narodowe, rewolucje zawsze znajdowały swoich wybitnych wyrazicieli, wodzów (bracia Grakchowie, Spartakus, Tomasz Miizner, Cromwell, Robespierre, Kutozow, Marks, Engels, Lenin, Stalin).

Lud zawsze wydaje ze siebie niezliczoną ilość talentów, które jednak nie zawsze mają możność ujawnienia się.

Geniusz i talent — to nie tylko biologiczne, ale i społeczne zjawisko. Szekspir, Goethe, Puszkin mogli się zjawić tylko na określonym poziomie historycznego rozwoju danego narodu.

Napoleon nie mógłby zostać cesarzem Francji, wielkim dowódcą, gdyby nie warunki stworzone przez Rewolucję Francuską 1789 — 1793 r. Rewolucja ta zaś nie jest dziełem idei francuskich przedstawicieli Oświecenia czy też Robespierra i Marata, lecz nastąpiła ona w rezultacie konfliktu, jaki zaistniał między nowymi siłami wytwórczymi a stosunkami feudalnymi, które się już przeżyły w rezultacie sprzeczności między młodą burżuazją a szlachtą i absolutyzmem. Te same warunki zrodziły i wielkie postacie wieku Oświecenia, encyklopedystów, ich wielkie idee, które wywarły później rewolucyjny wpływ, przeobrażający bieg historii.

Ogromne znaczenie przodującego, postępowego działacza, wodza mas rewolucyjnych polega przede wszystkim na tym, że lepiej niż inni rozumie on warunki historyczne, potrzeby epoki, narodu i klasy przodującej; lepiej niż inni ujawnia on sens wydarzeń, widzi dalej, szerzej obejmuje wzrokiem pole boju; pragnie on zwycięstwa silniej niż przeciętny człowiek; wysuwa słuszne hasła walki, jest natchnieniem mas, uzbraja je w nowe, wielkie idee, które jednoczą masy, mobilizują je, tworzą z nich rewolucyjną armię, zdolną do obalenia tego, co jest stare i stworzenia tego, co nowe.

Wódz-bohater to inicjator. Prawdziwie wielki wódz wyraża interesy klasy przodującej, interesy narodu. Na tym polega siła wodza.

Typ wodza, działacza politycznego, albo ideologa jest odbiciem charakteru klasy, historycznego szczebla rozwoju i historycznych właściwości danego kraju.

U kolebki kapitalizmu stoją posągowe postacie epoki Odrodzenia: Dante, Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael, Cervantes, Rabelais, Szekspir. Do grona ludzi epoki Odrodzenia należą również: Giordano Bruno, Kopernik, Galileusz, Kolumb. Każdy z nich głosi w swojej dziedzinie powstanie nowej ery, która nie mogła być niczym innym, jak tylko erą kapitalizmu…

…Wodzowie i ideolodzy Odrodzenia w większości swojej nie byli wulgarnymi obrońcami osobistych korzyści, drobnych interesów burżuazji, nie byli sługami worka pieniężnego. Żyli oni jeszcze szerokimi interesami swojej epoki, chociaż ta ostatnia była epoką rodzęnia się burżuazji.

Burżuazyjne społeczeństwo przeżyło okres „górny i chmurny“, okres burżuazyjnych rewolucji, który wysunął światłą plejadę myślicieli, filozofów i działaczy politycznych. W tamtym okresie burżuazja miała prawo sądzić, że jest ona wyra-zicielką społeczno-narodowych interesów w walce przeciwko przeżytkom feudalizmu.

Ale gdy tylko burżuazyjne społeczeństwo ugruntowało się, burżuazja przestała być klasą rewolucyjną, jej przodujących działaczy rewolucyjnych zastąpili wodzowie i działacze innego typu.

Tak np. we Francji, w porewolucyjnym okresie jako wodzowie polityczni burżuazji występują ludzie typu Thiers, Cavaignac, zamiast zaś wielkiego Napoleona Bonaparte zjawia się Ludwik Bonaparte — awanturnik, wykorzystujący imię zmarłego Napoleona dla ukrycia swojej małości.

Okres gnicia kapitalizmu, okres rozkładu burżuazji jest jednocześnie okresem zwyrodnienia jej wodzów. Reakcyjnym celom burżuazji odpowiada nicość jej ideologicznych i politycznych działaczy.

W imperialistycznych Niemczech zwyrodnienie klasy rządzącej, burżuazji i jej ideologów znalazło swój najbardziej potworny, ohydny wyraz po klęsce w pierwszej wojnie światowej 1914 — 1918 roku. Imperialistyczne Niemcy wytworzyły skrajnie reakcyjną, najbardziej zbrodniczą partię na świecie — niemiecką faszystowską partię z jej prowodyrami i ideologami w osobach Hitlera, Goeringa, Goebelsa, Ribbentroppa, Hessa…